تمرین ۸ آخر فصل فیزیک دهم
یکی از بزرگ‌ترین الماس‌های موجود در ایران، **دریای نور** به جرم $$\text{182}$$ قیراط، است. این الماس به رنگ کمیاب صورتی شفاف بوده و در خزانه‌ی جواهرات ملی نگه داری می‌شود. **کوه نور** نیز یکی دیگر از الماس‌های مشهور جهان است که جرمی حدود $$\text{108}$$ قیراط دارد و هم اکنون در برج لندن نگهداری می‌شود. با توجه به اینکه هر قیراط معادل $$\text{200}$$ میلی‌گرم است، جرم الماس دریای نور و کوه نور برحسب گرم چقدر است؟
پاسخ تشریحی و گام به گام تمرین ۸ آخر فصل اول فیزیک دهم
سلام! این تمرین تبدیل یکای جرمی خاص (قیراط) به یکای استانداردتر (گرم) است. این نشان می‌دهد که یکاها می‌توانند در صنایع مختلف (مانند جواهرسازی) متفاوت باشند. 😊
### داده‌های اصلی
* **جرم دریای نور:** $$\text{182} \text{ carat} (\text{ct})$$
* **جرم کوه نور:** $$\text{108} \text{ ct}$$
* **رابطه‌ی تبدیل:** $$\text{1 ct} = 200 \text{ mg}$$
---
### ۱. تبدیل یکا: میلی‌گرم به گرم\n
ما باید جرم را بر حسب **گرم ($$\text{g}$$)** بیان کنیم. می‌دانیم:
$$\text{1 g} = 1000 \text{ mg}$$
$$\text{1 ct} = 200 \text{ mg} \times \frac{1 \text{ g}}{1000 \text{ mg}} = \frac{200}{1000} \text{ g} = 0/2 \text{ g}$$
**بنابراین، هر قیراط دقیقاً $$\mathbf{0/2 \text{ g}}$$ است.**
### ۲. محاسبه جرم الماس دریای نور\n
جرم ($$m_{\text{دریا}}$$ ): $$\text{182 ct}$$
$$m_{\text{دریا}} = 182 \text{ ct} \times \frac{0/2 \text{ g}}{1 \text{ ct}}$$
$$m_{\text{دریا}} = 36/4 \text{ g}$$
**پاسخ دریای نور:** جرم الماس دریای نور **$$\text{36/4} \text{ g}$$** است.
### ۳. محاسبه جرم الماس کوه نور\n
جرم ($$m_{\text{کوه}}$$ ): $$\text{108 ct}$$
$$m_{\text{کوه}} = 108 \text{ ct} \times \frac{0/2 \text{ g}}{1 \text{ ct}}$$
$$m_{\text{کوه}} = 21/6 \text{ g}$$
**پاسخ کوه نور:** جرم الماس کوه نور **$$\text{21/6} \text{ g}$$** است.
تمرین ۹ آخر فصل فیزیک دهم
نقشه‌ی مفهومی زیر را کامل کنید.
(نقشه مفهومی: کمیت‌های فیزیکی شامل [فرعی] و [اصلی] و شامل [برداری] و [اسکالر/عددی]. کمیت‌های فیزیکی دارای [یکا]، که یکا باید [ثابت، قابل دسترس، و قابل تکرار] باشد.)
پاسخ تشریحی و گام به گام تمرین ۹ آخر فصل اول فیزیک دهم
سلام! این نقشه مفهومی، خلاصه‌ای عالی از ساختار کمیت‌های فیزیکی و یکاها است که در فصل اول یاد گرفتید. بیایید آن را کامل کنیم. 😊
### تکمیل نقشه‌ی مفهومی کمیت‌های فیزیکی
#### ۱. دسته‌بندی بر اساس ماهیت
کمیت‌های فیزیکی شامل:
1. **فرعی (وابسته):** کمیت‌هایی که از ترکیب کمیت‌های اصلی (مانند چگالی: $$\text{جرم}/\text{حجم}$$) به دست می‌آیند.
* **مانند:** $\text{سرعت}$ و $\text{نیرو}$
2. **اصلی (بنیادی):** کمیت‌هایی که به طور مستقل تعریف می‌شوند (در دستگاه $\text{SI}$ هفت کمیت داریم).
* **مانند:** $\text{زمان}$ و $\text{جرم}$
#### ۲. دسته‌بندی بر اساس جهت
کمیت‌های فیزیکی شامل:
1. **برداری (Vectored):** برای توصیف کامل، علاوه بر اندازه، به **جهت** نیز نیاز دارند.
* **مانند:** $\text{نیرو}$ و $\text{تندی}$
2. **اسکالر یا عددی (Scalar):** تنها با **اندازه** (عدد) توصیف می‌شوند و جهت ندارند.
* **مانند:** $\text{زمان}$ و $\text{جرم}$
#### ۳. ویژگی‌های یکا
کمیت‌های فیزیکی دارای:
1. **یکا (Unit):** مقدار مشخص و استاندارد برای اندازه‌گیری کمیت.
* **مانند:** $\text{متر}$ (برای طول) و $\text{ثانیه}$ (برای زمان)
* **ویژگی‌های یکای مناسب:** باید $\text{تغییرناپذیر (ثابت)}$، $\text{قابل تکرار (بازآفرینی)}$ و $\text{در دسترس}$ باشد.
| بخش نقشه‌ی مفهومی | پاسخ‌های پیشنهادی برای تکمیل |
| :---: | :---: |
| شامل [فرعی] و ... | $\text{اصلی (بنیادی)}$ |
| فرعی مانند ... | $\text{سرعت}$ و $\text{نیرو}$ |
| شامل [برداری] و ... | $\text{اسکالر (عددی)}$ |
| برداری مانند ... | $\text{نیرو}$ و $\text{شتاب}$ |
| اسکالر مانند ... | $\text{مسافت}$ و $\text{دما}$ |
| یکا مانند ... | $\text{متر}$ (طول) و $\text{ثانیه}$ (زمان) |
| یکا باید ... باشد | $\text{ثابت}$، $\text{جهانی}$ و $\text{قابل تکرار}$ |
**کامل کردن نقشه‌ی مفهومی (با تمرکز بر جاهای خالی تصویر):**
* $\text{کمیت‌های فیزیکی شامل: فرعی}$ و $\mathbf{\text{اصلی}}$
* $\text{کمیت‌های فیزیکی شامل: برداری}$ و $\mathbf{\text{اسکالر}}$
* $\text{فرعی مانند: سرعت}$ و $\mathbf{\text{انرژی}}$
* $\text{برداری مانند: نیرو}$ و $\mathbf{\text{سرعت}}$
* $\text{یکا مانند: متر}$ و $\mathbf{\text{کیلوگرم}}$
* $\text{یکا باید: ثابت باشد}$ و $\mathbf{\text{قابل تکرار (بازآفرینی)}}$ باشد.
