تمرین ۵ (شناسایی مشتقات)
التَّمرِينُ الخامِسُ : تَرْجِمِ التَّراكِيبَ وَالْجُمَلَ التَّالِيَةَ، ثُمَّ عَيْنِ اسْمَ الْفَاعِلِ، وَاسْمَ الْمَفعولِ، وَاسْمَ الْمُبالَغَةِ، وَاسْمَ الْمَكَانِ، وَاسْمَ التَّفضِيلِ.
١- رَبُّ الْمَشْرِقِ وَالْمَغْرِبِ (الشُّعَرَاء : ٢٨)
٢- ... إِنَّكَ أَنتَ عَلَّامُ الْغُيُوبِ (المائدة: ١٠٩)
٣- ... مَنْ بَعَثَنَا مِنْ مَرْقَدِنا هذا ما وَعَدَ الرَّحْمَنُ وَ صَدَقَ الْمُرْسَلُونَ (يس : ٥٢)
٤- يا مَنْ يُحِبُّ الْمُحْسِنِينَ.
٥- يا أَرْحَمَ الرّاحِمِينَ.
٦- يا ساتِرَ كُلِّ مَعْيُوب.
٧- يا غَفَّارَ الذنوب.
پاسخ و معنی تمرین ۵ درس اول عربی یازدهم
این تمرین به شما کمک میکند تا مشتقات اصلی زبان عربی را در قالب آیات و عبارات دینی شناسایی کنید.
| شماره | عبارت عربی | ترجمه فارسی | مشتقات و نوع آنها |
| :---: | :--- | :--- | :--- |
| 1 | **رَبُّ الْمَشْرِقِ وَالْمَغْرِبِ** | پروردگار **مشرق** و **مغرب** (محل طلوع و غروب خورشید). | **الْمَشْرِقِ**: اسم مکان (وزن مَفْعِل)
**الْمَغْرِبِ**: اسم مکان (وزن مَفْعِل) |
| 2 | إِنَّكَ أَنتَ **عَلَّامُ** الْغُيُوبِ | همانا تو **بسیار دانندهٔ** (غیب) هستی. | **عَلَّامُ**: اسم مبالغه (وزن فَعَّال) |
| 3 | مَنْ بَعَثَنَا مِنْ **مَرْقَدِنا** هذا ما وَعَدَ الرَّحْمَنُ وَ صَدَقَ **الْمُرْسَلُونَ** | چه کسی ما را از **خوابگاهمان** برانگیخت؟ این همان چیزی است که خدای بخشاینده وعده داده بود و **فرستادگان** راست گفتند. | **مَرْقَدِنا**: اسم مکان (وزن مَفْعَل)
**الْمُرْسَلُونَ**: اسم مفعول (جمع) |
| 4 | يا مَنْ يُحِبُّ **الْمُحْسِنِينَ** | ای کسی که **نیکیکنندگان** را دوست میداری. | **الْمُحْسِنِينَ**: اسم فاعل (از ثلاثی مزید، جمع) |
| 5 | يا **أَرْحَمَ** **الرّاحِمِينَ**. | ای **مهربانترینِ** **مهربانان**! | **أَرْحَمَ**: اسم تفضیل (وزن أَفْعَل)
**الرّاحِمِينَ**: اسم فاعل (جمع) |
| 6 | يا **ساتِرَ** كُلِّ **مَعْيُوب**. | ای **پوشانندهٔ** هر **عیب** و نقص. | **سَاتِرَ**: اسم فاعل (وزن فَاعِل)
**مَعْيُوب**: اسم مفعول (وزن مَفْعُول) |
| 7 | يا **غَفَّارَ** الذنوب. | ای **بسیار آمرزندهٔ** گناهان! | **غَفَّارَ**: اسم مبالغه (وزن فَعَّال) |
**نکتهٔ تکمیلی:** اسم مبالغه (مثل **عَلَّامُ** و **غَفَّارَ**) به معنی **فراوانی و کثرت** انجام کار است.