خود را بیازمایید
۱. از واکنش فلز سدیم با گاز فلوئور، سدیم فلوئورید به دست می‌آید. با توجه به نمادهای شیمیایی $\text{F}$ و $\text{Na}$، به پرسش‌های زیر پاسخ دهید.
الف) آرایش الکترونی این دو اتم را رسم کنید.
ب) کدام یک با از دست دادن الکترون به ذره‌ای با مدار $\text{8}$ الکترونی تبدیل می‌شود؟
پ) کدام یک با گرفتن الکترون به ذره‌ای با مدار $\text{8}$ الکترونی تبدیل می‌شود؟
ت) تعداد بارهای الکتریکی ذره‌های سازنده سدیم فلوئورید را مشخص کنید.
ث) آیا ترکیب سدیم فلوئورید در مجموع خنثی است؟ به چه دلیل؟
۲. با توجه به آرایش الکترونی اتم‌های فلز منیزیم و اکسیژن، ذره‌های سازنده منیزیم اکسید ($ ext{MgO}$) را مشخص کنید ($ ext{Mg}$ با $\text{12}$ و $ ext{O}$ با $\text{8}$ الکترون).
پاسخ و توضیح خود را بیازمایید صفحه 19 علوم نهم
این تمرین به شما کمک می‌کند تا مفهوم **پیوند یونی** و نحوه تشکیل یون‌ها را بر اساس **قانون اکتت (هشت‌تایی)** درک کنید. ⚛️
---
## ۱. تشکیل سدیم فلوئورید ($ ext{NaF}$)
| عنصر | عدد اتمی ($ ext{Z}$) | آرایش الکترونی | $ ext{e}$ لایه آخر | تمایل اتم | یون تشکیل شده |
| :--- | :--- | :--- | :--- | :--- | :--- |
| **سدیم ($ ext{Na}$)** | $\text{11}$ | $(\text{2}, \text{8}, \text{1})$ | $\text{1}$ | از دست دادن $\text{1e}$ | $\text{Na}^{+}$ |
| **فلوئور ($ ext{F}$)** | $\text{9}$ | $(\text{2}, \text{7})$ | $\text{7}$ | گرفتن $\text{1e}$ | $\text{F}^{-}$ |
**الف) آرایش الکترونی:** اتم سدیم ($ ext{2}, \text{8}, \text{1}$)، اتم فلوئور ($ ext{2}, \text{7}$).
**ب) از دست دادن $\text{e}$ به $\text{8e}$ تبدیل می‌شود:** **سدیم ($ ext{Na}$)**. با از دست دادن $\text{1e}$، لایه آخر آن حذف شده و لایه دوم که دارای $\text{8}$ الکترون است، لایه آخر می‌شود ($ ext{Na}^{+}$).
**پ) گرفتن $\text{e}$ به $\text{8e}$ تبدیل می‌شود:** **فلوئور ($ ext{F}$)**. با گرفتن $\text{1e}$، لایه آخر آن $\text{7} + \text{1} = \text{8}$ الکترون می‌شود ($ ext{F}^{-}$).
**ت) بارهای الکتریکی ذره‌های سازنده:**
* یون سدیم: **$\text{+1}$** ($ ext{Na}^{+}$)
* یون فلوئورید: **$\text{-1}$** ($ ext{F}^{-}$)
**ث) آیا ترکیب سدیم فلوئورید خنثی است؟** **بله.**
* **دلیل:** بار الکتریکی کل ترکیب از جمع بارهای یون‌های سازنده به دست می‌آید: $\text{(+1)} + \text{(-1)} = \text{0}$. در یک ترکیب یونی خنثی، مجموع بارهای مثبت و منفی یون‌ها باید برابر و خنثی باشد.
---
## ۲. تشکیل منیزیم اکسید ($ ext{MgO}$)
* **منیزیم ($ ext{Mg}$, $ ext{12e}$):** آرایش $(\text{2}, \text{8}, \text{2})$ ⬅️ برای رسیدن به آرایش $\text{8e}$ پایدار، $\text{2}$ الکترون **از دست می‌دهد** و تبدیل به یون **$\text{Mg}^{2+}$** می‌شود.
* **اکسیژن ($ ext{O}$, $\text{8e}$):** آرایش $(\text{2}, \text{6})$ ⬅️ برای رسیدن به آرایش $\text{8e}$ پایدار، $\text{2}$ الکترون **می‌گیرد** و تبدیل به یون **$\text{O}^{2-}$** می‌شود.
**ذره‌های سازنده منیزیم اکسید:** **یون منیزیم ($ ext{Mg}^{2+}$)** و **یون اکسید ($ ext{O}^{2-}$)**. (مجموع بارها: $\text{(+2)} + \text{(-2)} = \text{0}$).
