خود را بیازمایید شیمی دوازدهم
شکل زیر آبکاری یک قاشق فولادی را با فلز نقره نشان می‌دهد. با توجه به آن:
[تصویر سلول آبکاری قاشق فولادی با نقره]
آ) قاشق فولادی به کدام قطب باتری متصل است؟
ب) نیم‌واکنش کاتدی را بنویسید.
پ) چرا الکترولیت را محلولی از نمک نقره انتخاب کرده‌اند؟
پاسخ تشریحی و گام به گام خود را بیازمایید شیمی دوازدهم صفحه 60
**آبکاری (Electroplating)** یک فرایند **الکترولیتی** است که در آن از انرژی الکتریکی برای پوشاندن یک شیء با لایه‌ای نازک از فلز دیگر استفاده می‌شود. در این حالت، قاشق فولادی با نقره ($ ext{Ag}$) پوشانده می‌شود.
---
## الف) پاسخ و توضیح خود را بیازمایید شیمی دوازدهم صفحه 60
**قطب اتصال قاشق فولادی:** قاشق فولادی به **قطب منفی (Cathode)** باتری متصل است.
**توضیح:** جسمی که قرار است با فلز پوشانده شود (قاشق)، همیشه نقش **کاتد** را در سلول الکترولیتی ایفا می‌کند. کاتد محل ورود الکترون‌ها و انجام واکنش **کاهش** است. (یون‌های نقره ($ ext{Ag}^+$) الکترون‌ها را گرفته و به فلز نقره تبدیل می‌شوند).
### ب) پاسخ و توضیح خود را بیازمایید شیمی دوازدهم صفحه 60
**نیم‌واکنش کاتدی:**
در کاتد، یون‌های فلزی مورد نظر ($ ext{Ag}^+$) الکترون می‌گیرند و به صورت لایه‌ای جامد روی سطح قاشق می‌نشینند (کاهش).
$$\mathbf{\text{Ag}^+(\text{aq}) + \text{e}^- \longrightarrow \text{Ag}(\text{s})}$$
**(توجه:** نیم‌واکنش آندی که در آن فلز نقره اکسید می‌شود، $\text{Ag}(\text{s}) \longrightarrow \text{Ag}^+(\text{aq}) + \text{e}^-$ است تا غلظت یون نقره در محلول حفظ شود.)
### پ) پاسخ و توضیح خود را بیازمایید شیمی دوازدهم صفحه 60
**انتخاب الکترولیت:** الکترولیت انتخابی باید حتماً حاوی **یون‌های فلز پوشاننده** (فلزی که قرار است آبکاری شود) باشد.
**چرا؟** یون‌های نقره ($athbf{\text{Ag}^+}$) موجود در محلول نمک نقره (مانند نیترات نقره، $ ext{AgNO}_3$) همان‌هایی هستند که در سطح کاتد (قاشق) کاهش می‌یابند و تبدیل به فلز نقره می‌شوند. اگر از نمک دیگری استفاده شود، امکان آبکاری با نقره وجود نخواهد داشت. همچنین، در حین فرآیند، با اکسید شدن الکترود نقره (آند)، یون $ ext{Ag}^+$ به‌طور پیوسته تولید شده و غلظت یون‌های فلز در محلول ثابت می‌ماند.
